Basic HTML Version
Η γνώση δημιουργεί: Νέες προσεγγίσεις
Το υποκείμενο/βασικό μοντέλο
Η έκθεση 2000-2001 με έμφαση στο διανοητικό κεφάλαιο αποτελεί ένα
ουσιαστικό βήμα προς τη διαδικασία της ικανότητας για τεκμηρίωση, αλλά και
συσχετίσεων οι οποίες δεν αντικατοπτρίζονται στην έκθεση. Αποτελεί δε μια
σημαντική καταγραφή των σημαντικών μη οικονομικών αποτελεσμάτων τα οποία
έχει επιτύχει ο ΕΚΤ στην πορεία υλοποίησης των στόχων του.
Η έκθεση παρέχει πληροφορίες για τη
γνώση που είναι διαθέσιμη
στο ΕΚΤ και
τη ροή
της
μέσα στον οργανισμό. Οι άυλοι πόροι απεικονίζονται με δείκτες, για καθέναν από τους
οποίους περιγράφεται ένα πλαίσιο αναφοράς. Παρουσιάζονται επίσης και συνδέσεις μεταξύ
των δεικτών και συγκεκριμένα επιτεύγματα.
Μια πλήρης απογραφή όλων των επιμέρους περιοχών γνώσης, αλλά κι η εμπειρία του
οργανισμού που σωρεύτηκε μέσα στα χρόνια και έχει ενσωματωθεί σε δομές, υπερβαίνει
τον σκοπό και την εμβέλεια της παρούσας έκθεσης.
Η έκθεση στηρίζεται σε ένα μοντέλο (βλ. Σχήμα 1) που παρουσιάζει τον
κύκλο της
γνώσης μέσα στον οργανισμό στη διάρκεια του χρόνου
. Μια θεμελιώδης αρχή είναι
ότι η γνώση με τη μορφή ανθρώπινου (human), δομικού (structural) και σχεσιακού
(relational) κεφαλαίου αποτελεί πάντα στοιχείο εισόδου και ταυτόχρονα στοιχείο εξόδου
(αποτέλεσμα). Το μοντέλο αυτό που αναπτύχθηκε από το ARCS (Austrian Research
Centers) είναι συμβατό με την προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Διαχείριση
Ποιότητας (European Foundation for Quality Management) και τροποποιήθηκε ώστε να
ταιριάζει στο ΕΚΤ.
Το ακόλουθο παράδειγμα βοηθά στην εξήγηση του μοντέλου. Ένα
ταλαντούχο/προικισμένο μέλος του επιστημονικού προσωπικού (
ανθρώπινο κεφάλαιο
)
εργάζεται σε ένα καλά οργανωμένο περιβάλλον εργασίας (
δομικό κεφάλαιο
)
χρησιμοποιώντας όλα τα στοιχεία που προέρχονται από το δίκτυο συνεργατών του ΕΚΤ σε
Ελλάδα και Ευρώπη (
σχεσιακό κεφάλαιο
), επιτυγχάνοντας να συνεισφέρει
αποτελεσματικά σε θέματα αναπτυξιακά (
αναπτυξιακά έργα
) καθώς και σε θέματα
εξέλιξης των παρεχόμενων υπηρεσιών (
υπηρεσίες
). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, από τη μια
μεριά καινούρια γνώση να γίνεται διαθέσιμη με τη μορφή εκδόσεων, μεθόδων,
εκδηλώσεων, και από την άλλη, να αναπτύσσονται νέες και βελτιωμένες υπηρεσίες και
προϊόντα. Το ίδιο το προσωπικό μαθαίνει και αποκτά περισσότερη εμπειρία. Επιπρόσθετα
σε αυτά τα αποτελέσματα, υπάρχουν και οικονομικά αποτελέσματα τα οποία επίσης
παρουσιάζονται στην έκθεση.
Η διαδικασία της απόκτησης, εφαρμογής και εκμετάλλευσης γνώσης ξεκινά με τον ορισμό
στόχων για γνώση
, οι οποίοι εκπορεύονται και εξειδικεύουν το όραμα και τους
επιχειρησιακούς στόχους του ΕΚΤ. Οι στόχοι γνώσης σχηματίζουν το
πλαίσιο για τη
χρήση του διανοητικού κεφαλαίου
στο ΕΚΤ, το οποίο αποτελείται από το ανθρώπινο,
το δομικό και το σχεσιακό κεφάλαιο. Τα έργα (projects) εκτελούνται στο επιχειρησιακό
επίπεδο, ενώ πρόσθετη αξία προκύπτει από τη χρήση των άυλων πόρων οι οποίοι θα
πρέπει να αναπτύσσονται και να υποστηρίζονται διαρκώς. Κατά τη διαδικασία αυτή,
συμβαίνουν αναρίθμητες αλληλεπιδράσεις και φαινόμενα «υπερχείλισης» (spill-over
effect), γεγονός που προσδίδει στο ΕΚΤ τον ευρύτερο διεπιστημονικό του χαρακτήρα.
Με βάση τη φύση της κάθε εργασίας, χρησιμοποιούνται είτε εξίσου και τα τρία στοιχεία
του διανοητικού κεφαλαίου είτε μεμονωμένα στοιχεία επιλεκτικά. Γενικά, μεγάλης
κλίμακας, μακροχρόνια έργα συνδυάζουν και τα τρία στοιχεία. Σε περισσότερο
εξειδικευμένα έργα, η έμφαση είναι πιθανό να τίθεται στο δομικό κεφάλαιο (π.χ. εμπορικές
εκθέσεις) ή στο σχεσιακό κεφάλαιο (π.χ. ευρωπαϊκά έργα).
11